Welke pijnbestrijdingsopties heb ik?
In aanloop naar de bevalling vertellen wij je meer over de pijnbestrijding opties. Het is belangrijk dat je zo ontspannen mogelijk bent tijdens je bevalling. Als je gebruik wilt maken van pijnbestrijding is het verstandig dat vast met ons te bespreken en dit vast te leggen in een bevalplan/geboorteplan. Er zijn verschillende pijnstillingsmethoden, mét en zonder medicijnen.
Remifentanil
Remifentanil is een krachtige pijnstiller met een korte werking (3 tot 5 minuten) dat snel uit je lichaam verdwijnt. Je krijgt het toegediend via een infuus met een pompje, zodat je zelf je eigen pijnbestrijding kunt regelen tot de maximale dosis. Je kan dit middel gedurende de hele ontsluitingsperiode gebruiken maar hoe langer je het gebruikt hoe minder goed het soms werkt. Het is over het algemeen een geschikte pijnstiller als er verwacht wordt dat je binnen 4 uur gaat bevallen.
Een nadeel van Remifentanil is dat ongeveer 13% van de vrouwen onvoldoende heeft aan deze pijnstiller en alsnog vraagt om een ruggenprik. Daarnaast moet je bij het gebruik van Remifentanil aan de bewakingsapparatuur. Dit is vanwege de kans op ademhalingsproblemen bij de moeder.
Lachgas
Lachgas (ook bekend als Entonox en Relivopan) is veilig voor moeder en kind. Deze pijnbestrijding is geschikt voor bijna alle vrouwen. Het is wel belangrijk dat de bevalling zonder problemen verloopt. Normale lachgas wordt verdunt en dat wordt toegediend. Meestal op het moment dat de ontsluiting meer dan 4cm is. Als je het gas inademt, daalt je bewustzijn en wordt je een beetje high. Hierdoor voel je de pijn minder en kun je beter ontspannen. Je kunt gemakkelijker de weeën opvangen. Al onze verloskundigen zijn gecertificeerd om lachgas toe te dienen.
Voordelen van lachgas op een rij:
- Snelle werking
- Als de toediening wordt gestopt is het effect binnen enkele minuten uitgewerkt
- Heeft een aantoonbare, matige pijnstillende werking
- Kan gebruikt worden tijdens de actieve fase van de bevalling
- Heeft weinig bijwerkingen voor moeder
- Heeft geen bijwerkingen voor het kind
- Je verloskundige kan je bevalling verder begeleiden, er is geen arts nodig.
Pethidine
Pethidine is een pijnstiller die via een injectie in de bil of bovenbeen wordt toegediend. Alleen ziekenhuizen mogen dit middel toedienen. Pethidine werkt na ongeveer een kwartier. De ergste pijn wordt minder, waardoor je tussen de weeën iets beter kunt ontspannen. Dit middel wordt niet vaak meer gegeven. Het wordt alleen nog toegediend bij pijn en uitputting en als de verloskundige geen twijfel heeft over de toestand van je kind. Soms wordt Pethidine gecombineerd met een slaapmiddel, zoals Phenergan of Normison.
Voordelen van Pethidine:
- Sterk pijnstillend effect waardoor je tussendoor kunt uitrusten en de pijn beter opvangt. Dit versnelt de ontsluiting
- Het wordt op een gemakkelijke en snelle manier toegediend.
Nadelen van Pethidine:
- Alleen bij een ziekenhuisopname
- Na toedienen mag je niet meer lopen. Je moet in bed blijven.
- Door de relatieve korte werkingsduur (2 tot 4 uur), zijn andere vormen van pijnstilling soms nodig.
- Kans op bijwerkingen (misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid of slaperigheid)
- Kan ongunstig zijn in combinatie met andere medicijnen.
- Bijwerkingen voor de baby: harttonen kunnen minder variabel worden en als de baby binnen 4 uur na het toedienen geboren wordt kan het na de bevalling wat suf zijn en moeite hebben met doorademen. Hier kunnen ze wel een medicijn tegen geven.
Ruggenprik (epidurale pijnbestrijding)
Tijdens je zwangerschap geven we je meer informatie over het gebruik van een ruggenprik, ook Epidurale pijnbestrijding genaamd. De ruggenprik is de meest effectieve vorm van pijnbestrijding tijdens de bevalling. Meestal voel je helemaal geen pijn meer. Je benen kunnen wel slap worden of een tintelend gevoel krijgen in je buik en/of je benen. Deze effecten verdwijnen als je stopt met de medicijnen.
De ruggenprik wordt geplaatst door een anesthesioloog via een dun slangetje (epidurale katheter) tussen je ruggenwervels. Hier lopen de zenuwen die de pijnprikkels van de baarmoeder en de bekkenbodem vervoeren. Door deze zenuwen uit te schakelen voel je de pijn van de weeën niet meer. De prik duurt kort en doordat de huid plaatselijk verdoofd wordt voel je hem nauwelijks. Na ongeveer 15 tot 30 minuten merk je het effect
Tijdens de bevalling worden jij en je kindje continue gemonitord door de anesthesioloog via de bewakingsapparatuur. Bovendien checken we regelmatig of de pijnstilling voldoende is. Tegen de tijd dat je volledige ontsluiting hebt, verminderen we de pijnstilling. Hierdoor voel je weeën die nodig zijn om te persen.
Een nadeel van de ruggenprik is dat je een infuus krijgt en aangesloten bent op de bewakingsapparatuur, je moet in bed blijven liggen. Bij 5% van de vrouwen is het resultaat van deze vorm van pijnstilling onvoldoende.
Bijwerkingen en complicaties ruggenprik
Dalende bloeddruk
De pijnstillende vloeistof zorgt ervoor dat de bloedvaten in de onderste helft van je lichaam wijder worden. Hierdoor kan je bloeddruk dalen. Om dit te voorkomen krijg je extra vocht toegediend. Door een lage bloeddruk kun je je niet lekker voelen of duizelig worden. Als je op je zij gaat liggen verminderen je klachten en voorkom je een verdere bloeddruk daling. Een dalende bloeddruk kan invloed hebben op de hartslag van je baby. Je baby wordt daarom goed in de gaten gehouden via een hartfilmpje (CTG-bewaking).
Koorts
Zo’n 1 op de 5 vrouwen ontwikkelt koorts (meestal als reactie op de ruggenprik). Echter kan een infectie niet worden uitgesloten, waardoor jij en je baby behandeld zullen worden met Antibiotica. Jullie moeten dan minimaal drie dagen in het ziekenhuis blijven, tot de kweken voor infectie negatief zijn.
Geen controle over je blaas
De ruggenprik zorgt ervoor dat je je onderlichaam verdoofd is. Hierdoor is het lastig om te voelen of je blaas vol is en kan plassen moeilijk zijn. Uit voorzorg kun je een blaaskatheter krijgen en wordt je nauwkeurig in de gaten gehouden.
Jeuk en rillen
Een andere bijwerking van de ruggenprik kan lichte jeuk en rillen zijn. Dit is onschuldig en is meestal van korte duur.
Hoofdpijn
Bij 1% van de vrouwen die kiezen voor een ruggenprik komt het voor dat de ruimte rond het ruggenmerg wordt aangeprikt. Hierdoor heb je kans op hoofdpijn. Meestal treedt dit pas de volgende dag op. De hoofdpijn verhelp je door rust, medicijnen en veel drinken. Blijft de hoofdpijn? Dan zal de anesthesioloog zoeken naar een andere oplossing.
Rugklachten
Veel vrouwen hebben na de bevalling last van rugklachten. Deze rugklachten worden niet altijd veroorzaakt door de ruggenprik. Het kan zijn dat de klachten oorzaak zijn van een langdurige verkeerde houding tijdens de bevalling.
Overige complicaties
Als er een ruggenprik wordt toegepast, wordt er altijd voor en na het prikken intensief gecontroleerd. Er is een kleine kans dat grote hoeveelheden verdovingsvloeistoffen ongewild in je bloedbaan of hersenvocht terechtkomen. Hierdoor kan je ademhaling moeilijker worden.